Gıdıklama, ce-ee, atçılık oynama, buraya bir kuş konmuş gibi parmak oyunları, yakalamaca, saklambaç gibi sosyal oyunlarda oyuncak bulunmaz, yalnızca kişiler vardır.
Dil gecikmesi söz konusu olduğunda oyuncaksız oyunların birçok avantajı vardır. Neler mi?
Çocuğun size odaklanması daha kolay olur. Bir oyuncağa ve bir yetişkine sırayla dikkat vermek ve bunu bir süre devam ettirmek çocuklar için zor olabilmektedir. Oyuncaksız oyunlarda ise çocuğun yetişkine odaklanması, yetişkinin hareketlerine, çıkardığı seslere ve kullandığı kelimelere dikkat etmesi daha kolaydır.
- Sizin de çocuğunuza odaklanmanız daha kolay olur. Oyunda yalnızca siz ve çocuğunuz olduğunuz için onun belli belirsiz iletişim girişimlerini fark etmeniz ve cevap vermeniz kolaylaşır.
Yapılan bir araştırma, ağır dil bozukluğu olan çocukların ebeveynlerinin, oyuncaksız oyunlarda daha uyumlu ve yanıtlayıcı olduklarını ve çocuklarının liderliğini daha iyi izlediklerini göstermiştir.
- Oyuncaksız oyunlar hep aynı şekilde oynanırlar. Hareketlerin, seslerin ve kelimelerin bolca tekrarı sayesinde çocuğunuzun öğrenmesi kolaylaşır.
-
- Dil gecikmesi olan çocuklar bu oyunlara rahatlıkla katılabilirler, çünkü bu oyunlar birçok hareket içerirler ve bu sözsüz iletişim, çocuğun oyuna dâhil olması için fırsat yaratmış olur.
-
- Kendi oyuncaksız oyununuzu uydurabilirsiniz. Kendi çocuğunuzun yapmaktan hoşlandığı etkinliklere öğretmek istediğiniz kelime ve ya kelime gruplarını adapte edebiliriniz. Basit, tekrarlı ve çocuğunuz seviyesinde dilsel öğeler seçebilirsiniz.
-
- Oyuncaksız oyunlar eğlencelidir. Çocuğunuzun sevdiği şarkılar veya hareketler içerir. Bu oyunlar, iletişim kurmayı öğrenen çocuğunuza eğlenceli bir bağlam oluşturur.
Oyuncaksız oyunları oynarken aynı zamanda dil gelişimini desteklemek için neler yapabilirsiniz?
- Oyununuza hep aynı şekilde başlayın. Çocuğunuzu oyun oynamak için çağırırken oyunun ismini de söyleyin. “Hadi saklambaç oynayalım.” Çocuğunuzun anlaması için yanı sıra jest ve mimik kullanın. Hep aynı başlamak kelime öğrenmeye yardımcı olur.
-
- Sırayı planlayın. Oyunda çocuğunuzun katılabileceği anları belirleyin. Örneğin, oyun bitince tekrar oynamak istediğini bir şekilde size anlatmaya çalışabilir. Bir hareket, jest, ses ya da bir sözcük kullanabilir. Ya da saklambaç oyununda sizi bulunca “Seni buldum. ”Sobe” gibi sözel ifadeler kullanabilir.
-
- Çocuğunuzun da sıra alabileceği şekilde oyun rutinini ayarlayın. Çocuğunuzun oyuna katılabileceği bir zamanda oyunu durdurarak onun katılımını sağlayabilirsiniz. Birçok oyunda eğlencenin ve heyecanın dorukta olduğu anlar vardır, saklambaç ve yakalamacada sobeleme anı, cim cim gıdı gıdı oyununda gıdıklanma anı gibi. Oyunda heyecan yükselirken oyunu durdurmak, çocuğunuzun oyunu sürdürmek için iletişim sırası almasına destek olur.
-
- Aynı hareketleri, sesleri ve kelimeleri tekrarlayın. Bu tekrar, çocuğunuzun, oyunda neye sıra geldiğini ve oyunun hangi bölümlerinde hangi kelimeler kullanıldığını öğrenmesini sağlar.
-
- Oyununuzu hep aynı şekilde sonlandırın. Her seferinde aynı hareket ve ya kelimeyi kullanarak oyunun sona erdiğini çocuğunuza belirtin. Oyunu tutarlı bir şekilde bitirmek çocuğa oyunu nasıl bitireceğini öğretir. Bazı oyunlar doğal olarak sona erer saklambaçta saklanan kişinin bulunması gibi, bazı oyunlarda ise “Bu kadar gıdıklama yeter. Şimdilik bu kadar. Gıdıklama bitti.” gibi bir ifade ile oyunu bitirmek gerekir.
Siz de oyuncakları bir kenara bırakıp çocuğunuzun en sevdiği oyuncakla, SİZİNLE, oynamasına fırsat verin. Çocuğunuzun daha iyi iletişim kurduğunu göreceksiniz.